Νομός Φωκίδας

Ο νομός Φωκίδας είναι γεωγραφική περιοχή και νομός της περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας. Έχει έκταση 2.120 χλμ² και πληθυσμό 48.284 (Απογραφή 2001), ενώ πρωτεύουσα του νομού είναι η Άμφισσα. Η οικονομία του νομού βασίζεται στην καλλιέργεια της ελιάς, στα μεταλλεία βωξίτη, στον τουρισμό, στην παραγωγή μελιού, στις ιχθυοκαλλιέργειες, στην κτηνοτροφία, στην πτηνοτροφία και την αλιεία.

   Η Φωκίδα, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία και κατά την επισκρατέστερη άποψη, πήρε το όνομά της από τον Φώκο, γιο του Ορτυνίωνα, που ήταν ο αρχηγός των Δωριέων Κορινθίων που κυρίευσαν την περιοχή και μετονομάστηκαν σε Φωκείς. Ήταν διάσημη για το σημαντικότερο μαντείο της αρχαιότητας, το Μαντείο των Δελφών που βρισκόταν στον “ομφαλό της γης”, τους Δελφούς.

   Προϊστορικοί κάτοικοι της Φωκίδας ήταν οι Πελασγοί ενώ αργότερα ήρθαν σε αυτή οι Αιολείς και τελευταίοι οι Δωριείς. Στην αρχαιότητα η θέση της Φωκίδας διέφερε από την σημερινή. Βρισκόταν ανατολικότερα και εκτεινόταν μέχρι την Αντίκυρα, τους Δελφούς και το Κρισαίο Πεδίο από όπου ξεκινούσε η Οζολία Λοκρίδα. Οι σπουδαιότερες πόλεις της Οζολίας ή Εσπερίας Λοκρίδας, η Άμφισσα, η Μυωνία (σημερινή Αγία Ευθυμία), το Χάλαιον, η Οιάνθεια (σημερινό Γαλαξίδι), ο Τολοφώνας και το Ευπάλιον ανήκουν στην σημερινή Φωκίδα.

   Η περιοχή της Φωκίδας είχε τη μέγιστη συνεισφορά στην Επανάσταση του 1821 με την ανάδειξη αγωνιστών όπως ο Σαλώνων Ησαΐας, ο Αθανάσιος Διάκος, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, ο Πανουργιάς, ο Γιάννης Δυοβουνιώτης, ο Τράκας, ο Γιάννης Γκούρας, ο Μητρόπουλος, ο Στρατηγός Γιάννης Μακρυγιάννης και άλλοι. Η επέτειος της κατάληψης του κάστρου της Άμφισσας (Κάστορ των Σαλώνω) από τους Έλληνες (10 Απριλίου 1821) εορτάζεται με κάθε επισημότητα κάθε χρόνο από τους κατοίκους της πόλης.

   Στα χρόνια της κατοχής από τους Ιταλούς και Γερμανούς, η περιοχή δοκιμάστηκε άσχημα και υπήρξαν καταστροφές (κάψιμο χωριών, εκτελέσεις) όπως αυτές που έγιναν σε Αγία Ευθυμία, Βουνιχώρα, Σεγδίτσα και Καλοσκοπή. Από την άλλη, στα γύρω βουνά έδρασε οργανωμένο αντάρτικο, το οποίο είχε και νικηφόρες μάχες εναντίον των κατακτητών (Ρυκά, Καρούτες). Η περιοχή, επίσης, δοκιμάστηκε και στον Εμφύλιο σπαραγμό με πολλές απώλειες για τους κατοίκους της.

Πηγή: Wikipedia – Ν.Φωκίδας